Polskie prawo przyznaje osobom bliskim zmarłego szereg uprawnień mających na celu zrekompensowanie tym osobom konsekwencji faktu śmierci bliskiej osoby.
Zadośćuczynienie za doznaną krzywdę, zasiłki pogrzebowe, dodatki rodzinne to tylko przykłady uprawnień przysługującymm osobom bliskim zmarłego.
Zgodnie z treścią art. 446 Kodeksu cywilnego (dalej: k.c.), o ile wskutek czynu niedozwolonego nastąpiło, uszkodzenie ciała lub został wywołany rozstrój zdrowia poszkodowanego, a w ich konsekwencji nastąpiła śmierć poszkodowanego, to od odpowiedzialnego za powstanie szkody (tj. również od zakładu ubezpieczeń jako gwaranta ubezpieczającego) można domagać się:
- zwrotu kosztów leczenia i pogrzebu
- renty odszkodowawczej (alimentacyjnej)
- jednorazowego odszkodowania za znaczne pogorszenie sytuacji życiowej
- zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.
Osoby bliskie uprawnione do zadośćuczynienia
Jak wskazuje omawiany przepis uprawnienie to przysługuje bowiem jedynie najbliższym członkom rodziny zmarłego. Krąg uprawnionych jest więc już literalnie ograniczony względem chociażby uprawnionych do renty odszkodowawczej, gdzie ustawodawca mówi o „osobach bliskich”, co już prima facie jest kręgiem osób szerszym niż „najbliżsi członkowie rodziny zmarłego”.
Ubezpieczenie na życie u doradcy.
Już od 50 zł/mies. »
Doktryna i orzecznictwo w zasadzie jednolicie wskazują, że do kręgu najbliższych członków rodziny zmarłego należą jego współmałżonek, rodzice i dzieci, zaś co do pozostałych i dalszych członków rodziny zmarłego, w szczególności jego wnuków i dziadków, a także krewnych w linii bocznej, niezbędnym jest wykazanie faktycznej silnej relacji rodzinnej pomiędzy zmarłym, a taką osobą, aby Sąd uznał ją za członka najbliższej rodziny.
W zakresie dekodowania pojęcia najbliższego członka rodziny na gruncie art. 446 § 4 k.c. możliwym i często spotykanym w Sądach jest również odwoływanie do art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgodnie z którym do kręgu najbliższych członków rodziny należy także dziecko pozostające pod pieczą rodziny zastępczej.
Osoby nie mieszczące się w kręgu najbliższych członków rodziny, a należące do kręgu osób bliskich (np. osoba pozostająca we wspólnym pożyciu, tzw. konkubent), nie są pozbawione prawa do dochodzenia zadośćuczynienia za doznaną w wyniku śmierci osoby bliskiej krzywdę
Zasady przyznawania zadośćuczynienia osobom uprawnionym
Idąc dalej, wskazać należy, iż przesłanki do dochodzenia zadośćuczynienia za śmierć osoby bliskiej są zasadniczo tożsame z przesłankami do otrzymania zadośćuczynienia przez poszkodowanego na ogólnej zasadzie z art. 445 k.c. Niezbędnym jest więc:
- wykazanie zaistnienia czynu niedozwolonego (np. wypadku drogowego)
- określenie odpowiedzialnego za ten czyn (np. Zakładu Ubezpieczeń ubezpieczającego sprawcę wypadku)
- wykazanie, że doszło do uszkodzenia ciała (np. uraz wielonarządowy) lub wywołania rozstroju zdrowia (np. ciężka choroba) poszkodowanego
- a w ich konsekwencji nastąpiła śmierć poszkodowanego
Niezbędne jest połączenie zdarzenia, uszkodzenia lub śmierci związkiem przyczynowo-skutkowym, tj. wykazanie, że do uszkodzenia lub rozstroju doszło w wyniku zdarzenia, zaś śmierć nastąpiła z przyczyny uszkodzenia lub rozstroju.
Ostatecznie, koniecznym do wykazania przed Sądem jest dowiedzenie, iż po stronie osoby bliskiej wystąpiła krzywda, tj. szkoda niemajątkowa, zasadniczo utożsamiana z negatywnymi przeżyciami w sferze psychicznej.
Od czego zależy wysokość zadośćuczynienia? Czytaj więcej »
- strona:
- 1
- 2
AUTOR ARTYKUŁU