
Wielu przedsiębiorców przez ostatnie lata zdążyło się przyzwyczaić do tego, że nie mają obowiązku składania comiesięcznych deklaracji do ZUS przy spełnianiu odpowiednich warunków. Od 1 stycznia 2022 roku uległo to zmianie. Uwaga na terminy, w których deklaracja zusowska powinna zostać złożona!
Mali przedsiębiorcy, opłacający tylko składki na ZUS za siebie czy za osoby z nimi współpracujące (członków rodziny), tak jak i inni przedsiębiorcy muszą już od stycznia 2022 roku składać do ZUS w terminie do 20. dnia każdego miesiąca dokumenty rozliczeniowe, wraz z opłacaniem wymaganych składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.
Dotychczasowe zwolnienie z przekazywania dokumentów do ZUS
Zgodnie z art. 47 ust. 2a-2b ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, czyli tzw. ustawy systemowej, niektórzy przedsiębiorcy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą mogli być zwolnieni jeszcze w ubiegłym roku z comiesięcznego obowiązku przekazywania do ZUS dokumentów rozliczeniowych. Z preferencji tej do 31 grudnia 2021 roku korzystały osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, o ile opłacały składki na ubezpieczenie społeczne i/lub składkę zdrowotną wyłącznie za siebie. Musiały jednak spełnić dodatkowe warunki:
- w stosunku do dokumentów przekazanych do ZUS za poprzedni miesiąc nie nastąpiły żadne zmiany,
- w ostatnio złożonych dokumentach rozliczeniowych zadeklarowały do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne kwoty w wysokości najniższej obowiązującej je podstawy wymiaru składek.
Unikał składania co miesiąc do ZUS przedsiębiorca, który korzystał z opłacania składek na ubezpieczenie społeczne na zasadach tzw. małego ZUS, choć musiał złożyć deklarację rozliczeniową za pierwszy pełny miesiąc działalności, do końca roku kalendarzowego, na który ustalił taką podstawę. Ponadto przedsiębiorca zatrudniający członków rodziny jako osoby współpracujące zgłaszał ich do ZUS i nie musiał składać za nich rozliczeń.
Zmiany przepisów w wyniku Polskiego Ładu
Przepisy dotyczące składania deklaracji do ZUS co miesiąc uległy zmianie od 1 stycznia 2022 roku na mocy wdrożenia w życie ustawy Polski Ład, czyli ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. Na mocy nowych przepisów znacznie okrojono grono osób, w tym przedsiębiorców, które mogą być nadal zwolnione z comiesięcznego przekazywania dokumentów rozliczeniowych do ZUS.
Obecnie takie zwolnienie przysługuje jedynie:
- osobom składającym dokumenty za nianie,
- osobom duchownym,
- osobom, które podlegają dobrowolnie ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowym na podstawie art. 7 ustawy systemowej.
Osoby prowadzące działalność gospodarczą opłacające składki za siebie, wraz z osobami współpracującymi, są już w obowiązku złożyć dokumenty rozliczeniowe co miesiąc, począwszy od stycznia 2022 roku i za kolejne miesiące. Chodzi tu o imienne raporty na drukach ZUS RCA i deklarację rozliczeniową ZUS DRA.
Kiedy trzeba złożyć deklaracje do ZUS?
Ważne jest, by przedsiębiorcy wiedzieli o obowiązku przekazywania dokumentów rozliczeniowych do ZUS i o nowych terminach obowiązujących przy opłacaniu składek oraz dopełnianiu obowiązków formalnych. Przedsiębiorcy opłacający składki na własne ubezpieczenie i inni przedsiębiorcy mają czas do 20. dnia każdego miesiąca na przekazanie dokumentów rozliczeniowych i opłacenie składek.