Podmioty zajmujące się doradztwem podatkowym oraz ich klienci zobowiązani są do raportowania schematów podatkowych. Ma to na celu zwiększenie efektywności w walce z oszustwami podatkowymi oraz wyeliminowanie niezgodnej z prawem optymalizacji podatkowej. Raportowanie musi być zgodne z przepisami. Jakie sankcje grożą za ewentualne nieprawidłowości?
Za nieprawidłowe raportowanie schematów podatkowych lub nierealizowanie takiego obowiązku podatnik może zostać obciążony karą pieniężną w wysokości do 21,6 mln zł.
Czym jest schemat podatkowy?
Podstawą dla określenia sankcji za nieprawidłowe raportowanie schematów podatkowych, jest poznanie definicji owych schematów. W art. 86a § 1 pkt 10 Ordynacji podatkowej ustawodawca podaje, że jest to tzw. uzgodnienie kwalifikowane, czyli oprócz spełnienia ogólnych przesłanek dla uzgodnienia (czynności lub zespołu powiązanych ze sobą czynności, w których co najmniej jedna strona jest podatnikiem, które mają lub mogą mieć wpływ na powstanie lub niepowstanie obowiązku podatkowego), musi spełnić również kryterium głównej korzyści. Ponadto schemat podatkowy musi mieć cechę rozpoznawczą: ogólną, szczególną i inną szczególną.
Przy raportowaniu schematów podatkowych należy raportować wszystkie schemat krajowe i transgraniczne, spełniające kryteria wskazane w Ordynacji podatkowej lub w dyrektywie MDR, mogące mieć wpływ na obowiązek podatkowy. Jeśli mowa jest o schematach krajowych, to raportowanie obejmuje wszystkie schematy dotyczące podatków PIT, CIT i VAT.
Kogo dotyczy raportowanie schematów podatkowych
Zgodnie z art.86a Ordynacji podatkowej, do raportowania schematów podatkowych są zobowiązani promotorzy, czyli osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, w szczególności doradca podatkowy, adwokat, radca prawny, pracownik banku lub innej instytucji finansowej doradzający klientom, nawet wówczas, gdy nie ma miejsca zamieszkania, siedziby ani zarządu na terytorium kraju, która opracowuje, oferuje, udostępnia, wdraża lub zarządza wdrażaniem uzgodnienia. Można powiedzieć, że do raportowania zobowiązane są podmioty tworzące abstrakcyjne schematy podatkowe, które wykorzystywane są do celów wynikających z optymalizacji podatkowej.
Grupy sankcji
Przepisy przewidują pewne sankcje za nieprawidłowe raportowanie schematów podatkowych. Wśród nich znajduje się kilka różnych grup takich sankcji:
- kary za brak procedury przeciwdziałania nieraportowaniu schematów podatkowych przez podmioty obowiązane - kary mogą wynieść do 10 mln zł;
- sankcje z kodeksu karnego skarbowego za uchybienie w procesie raportowania schematów podatkowych - kary grzywny mogą sięgnąć do 21,6 mln zł za niezaraportowanie schematu lub spóźnione złożenie raportu, a także za inne zachowania wskazane w art. 80F kodeksu karnego skarbowego;
- kary za posługiwanie się nieważnym numerem schematu podatkowego - do 7,2 mln zł kar.
Na wysokość kary wpływa waga naruszenia, czas jego trwania oraz to, czy dany podmiot podjął określone działania po zaistnieniu naruszenia, aby go ograniczyć.