W całej Unii Europejskiej inwestuje się w odnawialne źródła energii elektrycznej. Nie inaczej jest w Polsce, czego wyrazem jest ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii. Daje ona możliwość założenia własnych „mini elektrowni” produkujących energię na własne potrzeby i na sprzedaż, z wybranych źródeł odnawialnych, ekologicznych. W jaki sposób można zarobić na produkcji prądu i jak go sprzedawać, konkurując przy tym z dużymi graczami na rynku energetycznym?
W całej Unii Europejskiej inwestuje się w odnawialne źródła energii elektrycznej. Nie inaczej jest w Polsce, czego wyrazem jest ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii. Daje ona możliwość założenia własnych „mini elektrowni” produkujących energię na własne potrzeby i na sprzedaż, z wybranych źródeł odnawialnych, ekologicznych. W jaki sposób można zarobić na produkcji prądu i jak go sprzedawać, konkurując przy tym z dużymi graczami na rynku energetycznym?
Uwarunkowania ustawowe
Chcąc podjąć, a następnie wykonywać działalność gospodarczą w zakresie wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii, należy uzyskać koncesję na zasadach i w warunkach określonych w ustawie - Prawo energetyczne, choć nie dotyczy to wytwarzania energii elektrycznej m.in. w mikroinstalacji i w małej instalacji. Indywidualny producent energii z farmy fotowoltaicznej nie będzie musiał uzyskiwać koncesji.
W art. 4 pkt 1 wspominanej ustawy wskazano, że osoby fizyczne, które nie prowadzą działalności gospodarczej, ale wytwarzają energię elektryczną w mikroinstalacji na własne potrzeby, mogą jednocześnie sprzedać niewykorzystaną energię, jeśli została wprowadzona do sieci dystrybucyjnej.
Przed przyłączeniem mikroinstalacji, m.in. farmy fotowoltaicznej do większej sieci, osoba będąca przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej lub osoba fizyczna niewykonująca działalności, powinna pisemnie poinformować operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego, do którego sieci ma zostać przyłączona mikroinstalacja, o:
- terminie przyłączenia,
- planowanej lokalizacji mikroinstalacji,
- rodzaju mikroinstalacji,
- mocy zainstalowanej elektrycznej.
Zgłoszenia dokonuje się nie później niż w terminie 30 dni przed dniem planowanego przyłączenia mikroinstalacji do sieci operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego.
Ponadto, wykonywanie działalności gospodarczej i wytwarzanie energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w małej instalacji, podlega regulacji i wymaga uzyskania wpisu do rejestru wytwórców wykonujących działalność gospodarczą w zakresie małych instalacji. Rejestr ten prowadzi Prezes Urzędu Regulacji Energetyki. Aby uzyskać wpis, należy złożyć stosowny wniosek, zaś przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą w zakresie małych instalacji powinien:
- posiadać dokumenty potwierdzające tytuł prawny do: obiektów budowlanych, w których będzie wykonywana działalność gospodarcza w zakresie małych instalacji oraz tytuł do samej małej instalacji;
- posiadać zawartą umowę o przyłączenie małej instalacji do sieci;
- dysponować obiektami i instalacjami, spełniającymi wymagania określone w przepisach o ochronie przeciwpożarowej, w przepisach sanitarnych i w przepisach o ochronie środowiska, umożliwiającym prawidłowe wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie małych instalacji;
- nie wykorzystywać podczas wytwarzania energii elektrycznej w małej instalacji paliw nieodnawialnych, w celu zwiększenia wartości opałowej produkowanej energii;
- prowadzić dokumentację dotyczącą łącznej ilości energii elektrycznej wytworzonej z odnawialnych źródeł energii w małej instalacji, energii elektrycznej sprzedanej sprzedawcy zobowiązanemu, zużytych paliw do wytwarzania energii elektrycznej w małej instalacji oraz rodzaju tych paliw oraz energii elektrycznej sprzedanej odbiorcom końcowym;
- posiadać dokumentację potwierdzającą datę wytworzenia po raz pierwszy energii elektrycznej w małej instalacji lub jej wytworzenia po zakończonej modernizacji;
- przekazywać Prezesowi URE sprawozdania kwartalne oraz informacje o wytworzeniu po raz pierwszy i wytworzeniu po modernizacji energii elektrycznej w małej instalacji.
We wniosku o wpis do rejestru wytwórców energii w małej instalacji, należy wskazać następujące informacje:
- oznaczenie wytwórcy, wraz z siedzibą, adresem i danymi teleadresowymi;
- numer NIP;
- numer REGON, jeśli został nadany;
- numer wpisu wytwórcy we właściwym rejestrze;
- dane reprezentanta wytwórcy, jeśli został ustanowiony;
- określenie rodzaju i zakresu wykonywanej działalności gospodarczej w zakresie małych instalacji oraz miejsca lub miejsc i przewidywanej daty rozpoczęcia jej wykonywania;
- opis małej instalacji.
Do wniosku należy dołączyć oświadczenie wytwórcy o:
- niezaleganiu z uiszczaniem podatków, opłat oraz składek na ubezpieczenie społeczne;
- zgodności z prawdą danych zawartych we wniosku i spełnieniu warunków, o których mowa w art. 9 ust. 1 ustawy o OZE.
Ustawa umożliwia budowę mikroinstalacji i produkcję energii elektrycznej z odnawialnych źródeł osobom fizycznym na własne potrzeby oraz na sprzedaż oraz produkcję w ramach małych instalacji przez przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Założenie instalacji o mocy do 40 kW nie wymaga pozyskiwania pozwolenia na budowę, a jedynie dana osoba musi uzyskać warunki techniczne przyłączenia do sieci z ZE.
Państwo daje gwarancję odkupu wytworzonej przez mikroinstalację lub małą instalację energii przez 15 lat oraz określa stawki gwarantowane dla mikroinstalacji fotowoltaicznych.
W przypadku mikroinstalacji o mocy od 3 KW do 10 kW od 1 lipca 2016 roku będzie obowiązywał system aukcyjny, co oznacza, że rząd będzie zamawiał od producentów i właścicieli mikroinstalacji, określoną ilość energii odnawialnej. Wytwórcy przystępują do aukcji, a wygrywa ją ten, kto zaoferuje najkorzystniejsze warunki.
Praktyczne kwestie założenia farmy fotowoltaicznej
Chcąc założyć na swojej własnej posesji farmę fotowoltaiczną wytwarzającą energię ze źródeł odnawialnych, trzeba mieć miejsce, gdzie będzie można zamontować panele słoneczne. Można je umieścić na dachu budynku lub bezpośrednio na gruncie. W przypadku instalacji do 10 kW potrzebna jest powierzchnia dachu od strony południowej o wielkości co najmniej 70 mkw, a dla instalacji do 40 kW - aż 300 mkw powierzchni dachu zorientowanego po południowej stronie. Jeśli dach jest zbyt mały, panele fotowoltaiczne można zamontować na ziemi. Dla instalacji 10 kW potrzebne będzie około 200 mkw wolnej przestrzeni, a dla instalacji 40 kW około 1000 mkw powierzchni działki, najlepiej nachylonej ku stronie południowej i niezacienionej.
Budowa farmy fotowoltaicznej o mocy 40 kW, kosztuje około 270 tys. zł brutto. Farma tej wielkości może wyprodukować rocznie ponad 38 tys. kWh prądu. Zakładając szacunkową cenę za 1 kWh na poziomie 1,1 zł, mikroinstalacja elektryczna OZE wyprodukuje prąd na kwotę około 40 tys. zł. Najwyższe wsparcie w wysokości 1,30 zł za 1 kWh mają otrzymać mikroinstalacje o mocy 10 kW. Koszt budowy farmy fotowoltaicznej o mocy 10 kW to około 65 tys. zł. Kosztem dla osoby zakładającej taką farmę będzie ubezpieczenie - około 30 zł na rok oraz niezbędny serwis i pomiary elektryczne instalacji, pociągające za sobą około 500 zł na rok.