Stosunek zleceniobiorca-zleceniodawca jest nawiązywany pomiędzy dwoma osobami lub podmiotami na podstawie zawartej umowy cywilnoprawnej - umowy zlecenie. Czy w takim przypadku zleceniodawca ma prawo wydać polecenie służbowe zleceniobiorcy?
Zleceniodawca nie może wydawać poleceń służbowych swojemu zleceniobiorcy. Pomiędzy tymi podmiotami nie ma bowiem stosunku podległości.
Czym jest polecenie służbowe?
Pracodawca zajmuje nadrzędną pozycję względem pracownika w stosunku pracy i może wydawać podwładnym polecenia służbowe. Polecenie tego rodzaju jest ustnym lub pisemnym zleceniem wydawanym pracownikowi, w związku z nakazaniem mu wykonania konkretnych obowiązków lub czynności. Pracownik zgodnie z art. 100 Kodeksu pracy powinien sumiennie i starannie wykonywać swoje obowiązki i stosować się do poleceń przełożonych dotyczących pracy.
Bez podległości pracowniczej
Ze stosunku cywilnoprawnego nawiązywanego na mocy umowy zlecenie wynika, że nie jest to relacja, w której występowałaby podległość pracownicza. Oba podmioty - zleceniodawca i zleceniodawca są równorzędne, w przeciwieństwie do stosunku pracy, w którym „silniejszym” podmiotem jest pracodawca, a „słabszym” pracownik.
Jednak zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 2017 roku nawet w przypadku umowy zlecenie może wystąpić stosunek podległości. To osoba czy podmiot zleceniodawcy ma prawo do kontrolowania rezultatów działalności zleceniobiorcy. Jednak nawet i to nie powoduje, że dający zlecenie może wydawać polecenie służbowe swojemu zleceniobiorcy.
Uprawnienia zleceniodawcy
Brak możliwości wydania biorącemu i wykonującemu zlecenie polecenia służbowego nie powoduje, że w sposób formalny zleceniodawca nie może wpływać na jego pracę i jej efekty. Może wydawać dyspozycje, które podlegają negocjacjom, ale i tak ostateczne słowo należy do zleceniodawcy.
Ma on prawo, zgodnie z art. 740 Kodeksu cywilnego, wydawać wskazówki imperatywne zlecającemu oraz prawo do otrzymania od wykonującego zlecenie sprawozdania z jego przebiegu. Zleceniobiorca zachowuje dużą swobodę samodzielnego wykonania zadań w dowolny, dogodny dla siebie sposób, zgodny jednak z zawartą umową cywilnoprawną.
AUTOR ARTYKUŁU