Chory pracownik ma prawo do skorzystania ze zwolnienia lekarskiego L4, o ile lekarz uzna to za właściwe. Zwolnienie wykorzystywane powinno być generalnie do rekonwalescencji pracownika lub na potrzeby jego rehabilitacji. Osoba przebywająca na zwolnieniu lekarskim może zostać skontrolowana. Przez kogo, kiedy i w jakim celu?
Pracodawca, oddelegowany przez niego pracownik z upoważnieniem lub Zakład Ubezpieczeń Społecznych mają prawo do kontroli zasadności i prawidłowości wykorzystania przez pracownika zwolnienia L4.
Podmioty uprawnione do kontroli
Kontrola pracownika przebywającego na zwolnieniu lekarskim L4 ma na celu sprawdzenie, czy jest ono prawidłowo wykorzystywane i czy pracownik poświęca ten czas na leczenie. Sprawdzenie prawidłowości wykorzystania zwolnień lekarskich pozwala na zmniejszenie poziomu zupełnie nieuzasadnionej absencji chorobowej.
Do przeprowadzenia kontroli uprawnieni są:
- płatnik składek, który zgłasza do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych,
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych, ale tylko w stosunku do ubezpieczonych, którym bezpośrednio wypłaca zasiłki.
ZUS będzie miał prawo kontrolować zasadność i prawidłowość wykorzystywania zwolnień L4 w przypadku:
- ubezpieczonych, których płatnicy składek zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego, nie więcej niż 20 ubezpieczonych,
- duchownych ubezpieczonych,
- ubezpieczonych prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących,
- osób uprawnionych do zasiłków za okres po ustaniu ubezpieczenia.
ZUS kontroluje osoby przebywające na zwolnieniu L4 wyłącznie w zakresie wypłacanych świadczeń:
- zasiłków chorobowych,
- świadczenia rehabilitacyjnego,
- zasiłków opiekuńczych.
Pracodawca może przeprowadzać kontrolę samodzielnie lub oddelegować pracownika do wykonania takiego zadania, ale musi on mieć stosowne upoważnienie. Pracodawca musi też samodzielnie skontrolować zasadność zwolnienia L4 w trakcie pobierania wynagrodzenia chorobowego.
Kiedy przeprowadzana jest kontrola?
Zarówno ZUS, jak i pracodawca wypłacający wynagrodzenie, a później zasiłek chorobowy, mają prawo i obowiązek przeprowadzenia kontroli formalnej zaświadczeń lekarskich, co polega na sprawdzeniu, czy zaświadczenie nie zostało sfałszowane i czy zostało ono wydane zgodnie z przepisami.
Kontrolę przeprowadza się wówczas, gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie, że pracownik przebywający na zwolnieniu lekarskim lub świadczeniu rehabilitacyjnym, jednocześnie wykonuje pracę zarobkową lub wykorzystuje zwolnienie w sposób niezgodny z jego celem, np. przebywa na wczasach, albo przeprowadza remont mieszkania. Jeśli podejrzenia znajdą pokrycie w rzeczywistości, pracownik straci uprawnienia do pobierania świadczeń i będzie musiał zwrócić nienależnie pobrane świadczenia.