W pracy zawodowej pracodawca i pracownik muszą przestrzegać pewnych nakazów i zakazów. Ich podstawą może być instrukcja. Jakie instrukcje występują w miejscu pracy?
Pracownik zobowiązany jest do wykonywania poleceń pracodawcy i bezpośrednich przełożonych, ale ma również prawa wynikające z Kodeksu Pracy. Wszystkie polecenia i nakazy konieczne do przestrzegania przez pracodawcę i pracownika zebrane mogą być w ramach instrukcji.
Warunki wykonywania pracy
W miejscu pracy pracodawca i pracownik powinni wypełniać wszystkie swoje obowiązki, zgodne z przepisami aktualnego Kodeksu Pracy. Przepisy te najczęściej ujęte są w formie instrukcji, czyli listy poleceń i nakazów, obowiązujących zarówno pracowników, jak i pracodawców.
Nawet jeśli dana lista poleceń i zakazów nie zawiera słowa „instrukcja” w swojej nazwie, nadal może być uznana za instrukcję wykonywania pracy zawodowej.
Instrukcje nie zostały wymyślone, sformułowane i spisane po to, aby uprzykrzać życie pracownikom i ich przełożonym, ale głównie po to, aby zapobiegać występowaniu wypadków w miejscu pracy. Stosując się do instrukcji zmniejszamy ryzyko wystąpienia sytuacji mogących zagrażać naszemu życiu czy zdrowiu, lub naszych współpracowników, czy osób znajdujących się w danym czasie na terenie zakładu pracy. Dodatkowo, lista poleceń nakazów pozwoli nam na prawidłowe użytkowanie maszyn i urządzeń należących do pracodawcy.
Rodzaje instrukcji
W różnych zakładach pracy mogą być stosowane różne instrukcje, wynikające z przepisów Kodeksu Pracy i innych ustaw, które dotyczą danych pracowników i pracodawców.
Generalnie można wyróżnić instrukcje:
- obsługi maszyn i urządzeń,
- stosowania w zakładzie pracy znaków i sygnałów bezpieczeństwa,
- bezpieczeństwa i higieny pracy, czyli tzw. instrukcja stanowiskowa – określa zasady postępowania pracownika przed, w czasie i po zakończeniu pracy wraz ze wskazaniem zasad zachowania się w sytuacji pojawienia się bezpośredniego zagrożenia, np. pożaru,
- udzielania pierwszej pomocy,
- bezpieczeństwa pożarowego - określa reguły postępowania wszystkich osób na terenie zakładu pracy na wypadek pożaru, to zbiór przepisów przeciwpożarowych, wskazanie miejsc, w których znajdują się wyjścia ewakuacyjne czy gaśnice itp. Podobną instrukcją jest instrukcja postępowania na wypadek pożaru, która jest standardowym wykazem informacji, wraz z wyszczególnieniem numerów telefonów do straży pożarnej czy policji,
- bezpiecznego wykonywania robót budowlanych,
- montażu,
- wykonywania pracy związanych ze stosowaniem niebezpiecznych substancji preparatów chemicznych,
- stosowania środków ochrony indywidualnej,
- magazynową.
Ważnym dokumentem określającym zalecenia co do zachowania się w zakładzie pracy, jest plan bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, nazywany w skrócie planem BiOZ.