Pensja pracownicza może być w wielu przypadkach zajęta przez komornika. Wówczas z wynagrodzenia zatrudnionego potrącane mogą być sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie różnych należności. Jednak zgodnie z prawem nie można mu zabrać więcej wynagrodzenia niż wynosi tak zwana kwota wolna od potrąceń.
Podstawą dla oszacowania kwot wolnych od potrąceń w 2021 roku będzie nowa kwota wynagrodzenia minimalnego w gospodarce narodowej w Polsce, wynosząca 2800 zł.
Czym jest kwota wolna od potrąceń?
Podczas dokonywania z wynagrodzenia za pracę pracownika potrąceń z różnych tytułów, obowiązuje zasada pozostawienia mu kwoty wolnej, której pracodawca czy komornik nie mogą zabrać. Nie ma ona zastosowania w przypadku potrącania z pensji należności alimentacyjnych.
Pojęcie kwoty wolnej od potrąceń zostało określone w art. 871 § 1 Kodeksu pracy. Wskazano w nim, że pozostaje nią kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości:
- Minimalnego wynagrodzenia za pracę, jakie przysługuje pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne, zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wpłat dokonywanych do pracowniczego planu kapitałowego, jeśli pracownik nie zrezygnował z nich – przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenie alimentacyjne.
- 75 proc. wymienionego wynagrodzenia – przy potrącaniu zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi.
- 90 proc. wymienionego wynagrodzenia minimalnego – przy potrącaniu kar pieniężnych przewidzianych artykułem 108 Kodeksu pracy.
Istnieją jeszcze potrącenia dobrowolne, które dokonywane są z wynagrodzenia pracownika za jego pisemną zgodą. Wówczas wolna od potrąceń pozostaje kwota: - Odpowiadająca minimalnemu wynagrodzeniu za pracę – przy potrącaniu należności na rzecz pracodawcy.
- 80 proc. minimalnego wynagrodzenia – przy potrącaniu innych należności niż na rzecz pracodawcy.
Kwoty wolne od potrąceń w czasie pandemii
W związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 w Polsce obowiązują specjalne ustawy dotyczące podejmowania działań mających na celu zmniejszenie skali rozprzestrzeniania się koronawirusa. Ich przepisy mogą zmieniać kwoty wolne od potrąceń z wynagrodzenia pracowniczego.
Art. 52 ustawy z dnia 14 maja 2020 roku o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 wskazuje, że jeśli z powodu podjętych na terenie Polski działań służących zapobieganiu zarażenia koronawirusem pracownikowi zostało obniżone wynagrodzenie lub członek rodziny pracownika utracił źródło dochodu, wówczas kwoty wolne od potrąceń ulegają zwiększeniu o 25 proc. na każdego nieosiągającego dochodu członka rodziny, którego pracownik ma na utrzymaniu.
Ile wyniosą kwoty wolne od potrąceń w 2021 roku?
Podstawą szacowania kwot wolnych od potrąceń w danym roku jest minimalne wynagrodzenie za pracę w gospodarce narodowej obowiązujące w danym roku kalendarzowym, które przysługuje pracownikowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze czasu. W 2021 roku wynagrodzenie to wyniesie 2800 zł. Dlatego przy zastosowaniu podstawowych kosztów i kwoty zmniejszającej podatek kwota wolna od potrąceń wyniesie 2061,67 zł. 75 proc. wynagrodzenia minimalnego po odliczeniach składkowo-podatkowych wyniesie 1546,25 zł, 80 proc. – 1649,34 zł, a 90 proc. – 1855,50 zł.
AUTOR ARTYKUŁU