
Praca w godzinach nadliczbowych, czyli poza normalnym rozkładem czasu pracy pracownika, uprawnia go do uzyskania pewnej rekompensaty w postaci czasu wolnego udzielonego przez pracodawcę lub dodatkowego wynagrodzenia. Ile może ono wynieść?
Pracownik za pracę w godzinach nadliczbowych może otrzymać dodatek w wysokości 100 lub 50 proc. wynagrodzenia podstawowego za godzinę.
Praca w godzinach nadliczbowych w świetle Kodeksy pracy
Praca w godzinach nadliczbowych powinna być sytuacją wyjątkową w zakładzie pracy, a nie normą. Kodeks pracy wskazuje, że jest ona dopuszczalna jedynie w razie prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska bądź w celu usunięcia awarii. Prawo w tych wszystkich przypadkach nie ogranicza liczby godzin nadliczbowych, jakie może przepracować pracownik.
Jednocześnie prawo pracy umożliwia pracownikom pracę w godzinach nadliczbowych w razie zaistnienia szczególnych potrzeb pracodawcy. W takim przypadku godziny nadliczbowe podlegają limitom. Każdy pracownik w roku kalendarzowym w związku ze szczególnymi potrzebami pracodawcy może przepracować nie więcej niż 150 godzin nadliczbowych, tzw. nadgodzin. Prawo dopuszcza możliwość zwiększenia ich liczby w ramach układu zbiorowego pracy lub w ramach regulaminu pracy bądź w umowie o pracę, o ile pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest zobowiązany do ustalenia regulaminu pracy.
Wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych – jak je ustalić?
Obowiązkiem pracodawcy jest rekompensowanie pracownikom pracy w godzinach nadliczbowych. Mogą udzielić im dodatkowego czasu wolnego od pracy albo wypłacić dodatkowe wynagrodzenie. Jak je wyliczyć?
Oprócz normalnego wynagrodzenia pracodawca powinien wypłacić pracownikom dodatek w wysokości 100 proc. wynagrodzenia, w przypadku pracy w godzinach nadliczbowych:
- przypadających w nocy,
- przypadających w niedziele i święta, które nie są dla pracownika dniami pracy zgodnie z obowiązującym go rozkładem,
- przypadających w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pełnienie obowiązków w niedzielę lub w święto,
- będących przekroczeniem średniotygodniowej normy czasu pracy.
Tygodniowy czas pracy pracownika liczony łącznie z godzinami nadliczbowymi nie może przekraczać przeciętnie 48 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym. Pracownikowi może należeć się dodatek w wysokości 50 proc. wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, jeśli przypadają one w innym dniu niż wyżej wymienione.
Jeśli pracownik wykonuje pracę stale poza zakładem pracy, to wówczas wynagrodzenie wraz z dodatkiem za nadgodziny pracodawca może zastąpić ryczałtem.