Zgodnie z przepisami ustawy o ochronie danych osobowych, zgodę na przetwarzanie danych osobowych np. w celach marketingowych, możemy w każdym momencie odwołać.
Zakupy przez Internet, uczestnictwo w konkursach, czy też zapisywanie do wysyłki newslettera, to tylko przykładowe sytuacje, w których podajemy swoje dane osobowe.
Chcesz cofnać zgodę na przetwarzanie danych i nie wiesz od czego zacząć? Pomoże Ci nasz ekspert »
Bardzo często wyrażamy zgodę na przetwarzanie danych osobowych w celach marketingowych, dzięki czemu otrzymujemy różnego rodzaju oferty. Co jednak w sytuacji, w której nie jesteśmy już zainteresowani prezentowanymi usługami i nie chcemy, aby nasze skrzynki pocztowe (również te wirtualne) były nadal zasypywane reklamami?
W jaki sposób możemy cofnąć zgodę na przetwarzanie naszych danych osobowych?
Kwestie związane z operacjami dokonywanymi na danych osobowych, regulują przepisy prawa, w szczególności ustawy o ochronie danych osobowych.
Zgodnie z art. 7 pkt. 5 tego aktu prawnego, zgoda jest oświadczeniem woli, którego treścią jest zgoda na przetwarzanie danych osobowych, osoby składającej takie oświadczenie.
Co ważne zgoda nie może być domniemana lub dorozumiana z oświadczenia woli o innej treści. Ponadto, wskazany przepis wyraźnie określa, że zgoda może zostać odwołana w każdym momencie.
Jakie w praktyce rodzi to konsekwencje?
zgoda jest tylko jedną z przesłanek legalizujących przetwarzanie danych
Przepisy prawa dają nam wprost możliwość odwołania (cofnięcia) wyrażonej wcześniej zgody na przetwarzanie naszych danych. Jest to szczególnie ważne w przypadku wyrażenia zgody na wykorzystywanie danych osobowych w celach marketingowych. Jeżeli zatem nie chcemy już otrzymywać ofert od konkretnego podmiotu, któremu wcześniej udzieliliśmy w tym celu zgody, możemy skierować do niego oświadczenie, w treści którego zgodę odwołujemy.
Szczegółowy katalog przesłanek zawarty jest w art. 23 ustawy o ochronie danych osobowych (w odniesieniu do tzw. danych zwykłych), oraz w art. 27 (w odniesieniu do tzw. danych wrażliwych).
Każda z przesłanek ma charakter niezależny, co oznacza, że wystarczy, aby wystąpiła tylko jedna, a przetwarzanie danych będzie odbywało się zgodnie z prawem. Zatem może zdarzyć się tak, że pomimo cofnięcia zgody, administrator danych osobowych, będzie dalej przetwarzał nasze dane osobowe, w przypadku wystąpienia innej przesłanki (np. w związku z realizacją uprawnienia bądź obowiązku wynikającego z przepisu prawa, lub gdy jest to związane z realizacją umowy).
W przypadku, gdy operacje na naszych danych, opierają się wyłącznie na zgodzie, jej odwołanie powoduje, iż podmiot będący administratorem danych osobowych, powinien niezwłocznie zaprzestać przetwarzania danych.
Przykładowo, podczas prezentacji butów w hipermarkecie, będąc zainteresowanymi ofertą producenta, wypełniamy formularz, za pomocą którego wyrażamy zgodę na przetwarzanie naszych danych w celach marketingowych. W związku z tym regularnie otrzymujemy listy z aktualnymi produktami. Po jakimś czasie chcemy z tego zrezygnować. Po złożeniu oświadczenia, w którym odwołujemy udzieloną wcześniej zgodę, administrator danych (producenta butów), nie ma żadnej podstawy do dalszego przetwarzania naszych danych, zatem jest zobowiązany do zaprzestania ich wykorzystywania.
za bezprawne przetwarzanie danych bez zgody grozi kara pozbawienia wolności do lat 2
Ponadto, w takim przypadku przysługiwać nam będzie prawo do wniesienia na nierzetelny podmiot skargi do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, który może nakazać usunięcie danych osobowych.
Odwołanie zgody czy sprzeciw?
Pojęcie odwołania zgody, bywa często mylone ze sprzeciwem wobec przetwarzania danych osobowych.
jeżeli wyraziliśmy wcześniej zgodę na przetwarzanie danych, z instytucji sprzeciwu nie możemy skorzystać
Ze sprzeciwu możemy skorzystać w sytuacji, w której administrator danych osobowych przetwarza dane osobowe na podstawie określonej w art. 23 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy tj. gdy jest to niezbędne dla wypełnienia określonych prawem zadań realizowanych dla dobra publicznego, lub jest niezbędne dla wypełnienia prawnie usprawiedliwionego interesu administratora danych osobowych.
Sprzeciw może być wniesiony wyłącznie, jeżeli dane są przetwarzane w celach marketingowych, bądź są udostępniane na rzecz innych podmiotów.
Jak wynika z powyższego warto pamiętać o przysługujących nam prawach związanych z przekazywaniem danych, będących informacjami o nas samych. Nie bójmy się także, dla naszej wygody i bezpieczeństwa z nich korzystać.
Raz wyrażona zgoda nie ma charakteru bezwzględnego, a przepisy prawa wyraźnie określają, że w każdym momencie może zostać odwołana.