
Zatrudniony związany jest z pracodawcą stosunkiem pracy, najczęściej na podstawie stosownej umowy. Jeśli w tym okresie założy firmę, czy będzie to jednoznacznym powodem, dla którego pracodawca miałby rozwiązać z nim umowę? Kiedy będzie to możliwe i jakie prawa w tym zakresie przysługują przedsiębiorcy i zatrudnionemu?
Pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę w związku z podjęciem działalności gospodarczej przez pracownika, jeśli jego działanie uderza w dobro zakładu pracy, a działalność ma charakter konkurencyjny względem niego.
Działalność gospodarcza pracownika
Teoretycznie nie istnieje prosta przesłanka mówiąca o tym, by pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę nie mógł otworzyć własnej działalności gospodarczej. O ile wykonuje pracę w sposób należyty, w miejscu i w czasie wskazanym przez przedsiębiorcę, może również prowadzić własną firmę. Nie powinien jednak zakładać działalności w tej samej branży, co pracodawca, ponieważ będzie dla niego konkurencją.
Nie ma przy tym znaczenia, czy pracownik zawarł wcześniej z pracodawcą umowę o zakazie konkurencji, czy też tzw. lojalka go nie obowiązuje. W obu przypadkach prowadziłby działalność konkurencyjną wobec pracodawcy, co nie jest dopuszczalne.
Zwolnienie pracownika podejmującego działalność gospodarczą
Samo w sobie podjęcie działalności przez zatrudnionego nie powinno uzasadniać wypowiedzenia umowy o pracę. Co innego, jeśli przedmiot tej działalności jest taki sam, jak u przedsiębiorcy.
Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 1 lipca 1998 roku uznał, że podjęcie działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy uzasadnia wypowiedzenie umowy o pracę na czas nieokreślony, zarówno w przypadku, gdy zatrudniony prowadzi ją wbrew umowie o zakazie konkurencji, jak i wtedy, gdy strony takiej umowy nie zawarły. Podstawą takiego orzeczenia był art. 100 §2 pkt 4 Kodeksu pracy. Zobowiązuje on pracownika do dbania o dobro pracodawcy, a przeczy temu podjęcie działalności konkurencyjnej. Takie działanie podwładnego może być zakwalifikowane do nieuczciwej konkurencji lub jej pogranicza.
Wszystko to stanowi uzasadnioną przyczynę niezwłocznego rozwiązania umowy o pracę, z tytułu wypowiedzenia jej z winy zatrudnionego.
Konsekwencje dla podwładnego
Rozwiązanie umowy o pracę w trybie natychmiastowym, z powodu działania przez zatrudnionego w sposób uderzający w dobro pracodawcy, to najpoważniejsza konsekwencja założenia firmy w czasie trwania stosunku pracy.
Należy jednak powiedzieć, że podejmowanie czy kontynuowanie działalności gospodarczej jest działaniem, które może podjąć każda osoba, bez względu na to, czy pozostaje w stosunku pracy, czy też nie.